Kiedy dziecko nie przybiera na wadze - co może być przyczyną?

W gabinecie bardzo często słyszę od rodziców pytanie:
👉 „Pani doktor, moje dziecko je, a mimo to nie rośnie i nie przybiera na wadze. Czy powinnam się martwić?”
 

To zrozumiały niepokój – masa ciała to jeden z głównych wskaźników zdrowia dziecka. Jednak zanim zaczniemy się martwić, warto wiedzieć, że tempo przyrostu masy nie zawsze jest takie samo, a przyczyny wolniejszego wzrastania mogą być bardzo różne – od całkowicie fizjologicznych po wymagające diagnostyki.

⚖️ Co jest normą, a co może niepokoić?
 

Noworodki w pierwszych dniach życia tracą do 10% masy urodzeniowej – to zupełnie naturalne. Zazwyczaj odzyskują ją w ciągu 10–14 dni. W pierwszym półroczu życia dzieci rosną najszybciej, przybierając średnio ok. 150–200 g tygodniowo, potem tempo stopniowo spowalnia.

Nie każde dziecko rośnie zgodnie z „książkowymi” tabelami. W praktyce ważniejsze od pojedynczego pomiaru jest utrzymywanie się na tym samym centylu w siatce wzrostu. Jeśli dziecko „wypada” z dotychczasowego kanału centylowego lub przez kilka miesięcy nie przybiera prawidłowo – to sygnał, że warto przyjrzeć się bliżej sytuacji.

 Najczęstsze przyczyny braku przyrostu masy ciała:
 

1. Błędy żywieniowe lub niedostateczna podaż kalorii

U niemowląt karmionych piersią to najczęstszy powód. Czasem problemem jest zbyt krótki czas ssania, niewłaściwa technika karmienia lub rzadkie przystawianie do piersi.
U starszych dzieci – zbyt mała ilość posiłków, zbyt niska kaloryczność lub nadmiar przekąsek o małej wartości odżywczej.

2. Przewlekłe infekcje i stany zapalne

Dzieci, które często chorują (np. na infekcje dróg oddechowych, zapalenia ucha czy zatok), mogą przez pewien czas mieć obniżony apetyt i wolniej przybierać na wadze. Organizm wówczas „zużywa energię” na walkę z chorobą.

3. Nietolerancje pokarmowe i zaburzenia wchłaniania

Celiakia, alergie pokarmowe, nietolerancja laktozy czy refluks żołądkowo-przełykowy mogą prowadzić do niedoborów i słabego przyrostu masy. Często towarzyszą im bóle brzucha, wzdęcia, luźne lub tłuszczowe stolce.

4. Czynniki hormonalne i metaboliczne

Zaburzenia pracy tarczycy, niedoczynność przysadki czy choroby metaboliczne to rzadsze, ale ważne przyczyny braku wzrastania. Wymagają diagnostyki laboratoryjnej i konsultacji specjalistycznej.

5. Czynniki emocjonalne i środowiskowe

Stres, napięcie w rodzinie, zmiany opiekunów lub trudne warunki domowe również mogą wpływać na apetyt i masę ciała dziecka. U najmłodszych dzieci objawia się to czasem niechęcią do jedzenia, drażliwością czy problemami ze snem.

 Kiedy warto zgłosić się do lekarza?
 

Konsultacja pediatryczna jest wskazana, jeśli:

• dziecko utraciło masę ciała lub przez kilka tygodni nie przybiera,
• spadło o więcej niż dwa kanały centylowe na siatce wzrastania,
• ma towarzyszące objawy – biegunki, wymioty, bóle brzucha, brak apetytu,
• występują nietolerancje pokarmowe lub częste infekcje,
• rodzice mają poczucie, że dziecko „nie rośnie tak jak rówieśnicy”
   

W takiej sytuacji lekarz po zebraniu dokładnego wywiadu i ocenie wzrastania może zlecić podstawowe badania: morfologię, poziom żelaza, elektrolitów, hormonów tarczycy czy testy w kierunku celiakii.
 

Warto również rozważyć wykonanie USG jamy brzusznej – to bezbolesne i nieinwazyjne badanie, które pozwala ocenić m.in. wątrobę, trzustkę, jelita czy nerki. Czasem właśnie dzięki USG udaje się wykryć przyczynę dolegliwości takich jak przewlekłe bóle brzucha, wzdęcia czy brak apetytu, które wpływają na przyrost masy ciała.

💬 Z mojego doświadczenia w gabinecie: u dzieci z zaburzeniami przybierania na wadze często wykonuję USG jamy brzusznej jako element diagnostyki. Badanie jest szybkie, bezstresowe i daje rodzicom cenny spokój – pozwala upewnić się, że narządy wewnętrzne pracują prawidłowo i nie ma zmian wymagających dalszej interwencji.

💚 Podsumowanie

Nie każde dziecko rośnie w tym samym tempie, ale każde ma swój własny rytm wzrastania.
Czasem wystarczy wsparcie laktacyjne lub zmiana diety, innym razem potrzebna jest dokładniejsza diagnostyka – w tym badania laboratoryjne czy USG jamy brzusznej.

Najważniejsze, by nie bagatelizować niepokojących sygnałów, ale też nie wpadać w panikę. Wspólna, spokojna ocena pediatry i rodziców to najlepszy sposób, by pomóc dziecku rosnąć zdrowo i harmonijnie.

https://rowerowaskala.pl/

Adres:
Gabinet Pediatryczny
ul. Skałeczna 15
32-043 Skała

Telefoniczne umówienie wizyty: 
505-040-278 

gabinetpediatryczny.amk@gmail.com